Największy w historii i najważniejszy od 30 lat – dzisiaj startuje Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba
25 grudnia 2021, 09:08Dzisiaj pomiędzy godziną 13:20 a 13:52 czasu polskiego ma odbyć się start rakiety Ariane 5, która wyniesie Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST). Będzie to największy w historii i najważniejszy od 31 lat, od czasu wystrzelenia Teleskopu Hubble'a, instrument naukowy umieszczony przez człowieka w przestrzeni kosmicznej. Wbrew powszechnemu mniemaniu Teleskop Webba nie ma zastąpić Hubble'a, a go uzupełnić
Naukowcy opisali jeden z najlepiej zachowanych i najciekawszych embrionów dinozaurów
22 grudnia 2021, 12:27Naukowcy z Chin, Kanady i Wielkiej Brytanii poinformowali o znalezieniu jednego z najlepiej zachowanych embrionów dinozaurów. „Dziecko Yingliang” pozwala lepiej zbadać związki pomiędzy dinozaurami a ptakami. Embrion znajduje się w pozycji charakterystycznej dla współczesnych ptaków na krótko przed wykluciem się. Embrion zidentyfikowano jako należący do grupy owiraptorozaurów (jaszczur, złodziej jaj), terapodów blisko spokrewnionych z ptakami.
Koraliki ze skorup strusich jaj pokazują afrykańskie sieci społeczne sprzed 50 000 lat
22 grudnia 2021, 11:09Opisanie kontaktów ludzkich społeczności to kluczowy element badań nad obecną różnorodnością biologiczną i kulturową Homo sapiens. Analizy DNA dostarczają nam ważnych informacji na temat wymiany genetycznej pomiędzy społecznościami, nie mówią nam jednak nic na temat wymiary kulturowej. Naukowcy z Instytutu Badań nad Historią Człowieka im. Maxa Plancka postanowili przyjrzeć się temu zagadnieniu wykorzystując ozdoby ze skorup strusich jaj.
Himalajskie lodowce topnieją wyjątkowo szybko
21 grudnia 2021, 12:26Przyspieszające tempo topnienia himalajskich lodowców zagraża źródłom wody, od których zależy byt milionów mieszkańców Azji. Zespół naukowy, na którego czele stali specjaliści z University of Leeds stwierdził, że w ciągu kilku ostatnich dekad tempo topnienia lodowców w Himalajach było średnio 10-krotnie szybsze niż w czasie ostatniego znaczącego epizodu zwiększania zasięgu lodowców, małej epoki lodowej, która miała miejsce 700–400 lat temu
Uczelnie nawiązują współpracę, by chronić unikatowe katakumby w Supraślu
20 grudnia 2021, 12:03Politechnika Białostocka, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Uniwersytet w Białymstoku i Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie zadeklarowały, że będą wspierać naukowo ochronę unikatowych katakumb Klasztoru Męskiego Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Supraślu. Będące jednym z najcenniejszych zabytków Podlasia katakumby powstały w połowie XVI w. i obejmują 130 nisz. Zabezpieczenie zabytku o dużej wartości historycznej wymaga szeroko zakrojonych badań.
Fale grawitacyjne pozwalają testować Ogólną Teorię Względności
19 grudnia 2021, 11:11Na podstawie najnowszych wyników badań z obserwatoriów fal grawitacyjnych LIGO/Virgo, naukowcy przeprowadzili testy Ogólnej Teorii Względności (OTW). Zgodność teorii Einsteina z danymi obserwacyjnymi testowano dziewięcioma różnymi metodami. Żadnych niezgodności nie stwierdzono. W badaniach brali udział polscy naukowcy z grupy Polgraw, w tym uczeni z NCBJ.
Osadnictwo na Wyspie Wielkanocnej od początku skazane było na porażkę
17 grudnia 2021, 10:01Historycy sprzeczają się, co przyczyniło się do upadku społeczności Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui). W ostatnim czasie pojawiają się badania wskazujące, że upadek rozpoczął się po przybyciu Europejczyków, wraz z przeniesionymi przez nich chorobami i konfliktami. Jednak niezależnie od tego kiedy i z jakiej przyczyny upadek się rozpoczął, autorzy najnowszych badań twierdza, że i tak był on nieunikniony.
Naukowcy z Łodzi stworzą system monitorowania plazmy w reaktorach termojądrowych
15 grudnia 2021, 17:22Naukowcy z Politechniki Łódzkiej będą prowadzić badania nad systemem monitorującym wytwarzanie plazmy termojądrowej. Jak podkreślono w komunikacie prasowym uczelni, finansowanie przyznała [doktorantowi Bartłomiejowi Jabłońskiemu] europejska organizacja EUROfusion w konkursie na projekty dotyczące rozwiązania problemów naukowych związanych z fuzją termojądrową.
Król czy królowa? Wyjątkowa figurka z sokołem znaleziona na Starym Mieście w Oslo
15 grudnia 2021, 10:53Na Starym Mieście w Oslo archeolodzy odkryli nietypową figurkę. Przedstawia ona osobę w szatach i koronie, na ramieniu której siedzi sokół. Już miałam kończyć. Padał gęsty śnieg, było mi zimno i byłam zmęczona", mówi archeolog Ann-Ingeborg Floa Grindhaug, która pracuje przy wykopaliskach. Wzięła jeszcze do ręki coś, co uznała za dużą rybią ość i mimo tego, że się ściemniało, jej uwagę przykuł nietypowy kształt znaleziska.
Bibliotekom Uniwersytetu w Lejdzie przekazano unikatowy zbiór map i atlasów
15 grudnia 2021, 10:50John Steegh i Harrie Teunissen z Dordrechtu przekazali Bibliotekom Uniwersytetu w Lejdzie (UBL) całą swoją kolekcję map, planów miasta i atlasów. W ciągu niemal 40 lat panowie zebrali ok. 17 tys. map, a także 2300 atlasów i przewodników. W skład zbioru wchodzą mapy z całego świata od XVI w. po czasy współczesne, ze szczególnym naciskiem położonym na wieki XIX i XX. Uważa się, że to najobszerniejsza prywatna kolekcja map w Holandii.
